Menyediakan Perkhidmatan FP/RH dalam Keadaan Kemanusiaan

Sejak 2017, berakhir 742,000 pelarian telah melarikan diri ke Bangladesh untuk melarikan diri dari keganasan di Myanmar. Kemasukan pesat orang ini, terutamanya ke daerah Cox's Bazar Bangladesh, telah memberi tekanan tambahan kepada sistem kesihatan masyarakat setempat. Banyak pertubuhan bukan kerajaan (NGO) sedang berusaha untuk bertindak balas terhadap krisis kemanusiaan ini di kem sambil mengukuhkan sistem kesihatan awam masyarakat sekitar. 

Pathfinder International ialah salah satu NGO tersebut. Ia telah bertindak balas terhadap krisis kemanusiaan sejak permulaan kemasukan pada 2017. Pathfinder telah berusaha secara khusus untuk meningkatkan kesihatan dan hak seksual dan reproduktif (SRHR) wanita dan gadis Rohingya di kem 22 dalam Teknaf Upazila dari Cox's Bazar, sebuah wilayah di pembahagian Chittagong, Bangladesh.

Saya baru-baru ini bercakap dengan Monira Hossain*, pengurus projek, dan Dr. Farhana Huq, pengurus program serantau, mengenai respons Pathfinder International. Dalam perbualan kami, kami meneroka pengalaman dan pengajaran yang diperoleh daripada tindak balas Rohingya dan cara mereka boleh memaklumkan kerja orang lain menangani tindak balas kemanusiaan di seluruh dunia.

Bolehkah anda memberi kami gambaran keseluruhan kerja kemanusiaan Pathfinder di daerah Cox's Bazar Bangladesh sebagai tindak balas terhadap kemasukan pelarian Rohingya? 

Farhana: Projek Accelerated Universal Access of Family Planning (FP) di Bangladesh dibiayai oleh USAID untuk mengukuhkan sistem kesihatan dan perkhidmatan FP. Kami bekerjasama dengan Kerajaan Bangladesh dan dengan Kementerian Kesihatan, termasuk Ketua Pengarah FP, jururawat kesihatan dan sistem perbidanan. Kami juga mengusahakan projek dengan Yayasan Packard kesihatan haid dan peraturan haid di kalangan remaja perempuan tinggal di kem Rohingya serta kemasukan jantina. Kami sedang melaksanakan aktiviti kami di empat bahagian Bangladesh—termasuk Chattogram, Dhaka, Mymensingh dan Sylhet. Baru-baru ini kami juga telah menggabungkan aktiviti tambahan untuk perubahan iklim dan SRHR pada projek lain yang dibiayai oleh Takeda. 

Apakah objektif keseluruhan anda? 

Monira: Matlamat kami adalah untuk meningkatkan SRHR untuk wanita Rohingya. Kami melakukannya dengan memfokuskan pada SRHR (termasuk perkhidmatan kesihatan ibu dan anak serta FP), jantina dan keganasan berasaskan jantina. Kami juga melibatkan komuniti tuan rumah melalui aktiviti lapangan di kem. Kami memberi tumpuan kepada objektif ini untuk menambah baik perkhidmatan SRHR untuk komuniti Rohingya tetapi juga menyediakan perkhidmatan kepada komuniti tuan rumah sekitar di Cox's Bazar. 

Apakah pendekatan Pathfinder untuk berkhidmat kepada masyarakat tuan rumah serta masyarakat Rohingya di kem? 

Monira: Kebanyakan organisasi yang bekerja di Cox's Bazar bersama orang Rohingya menumpukan pada kem, tetapi kami juga menyediakan perkhidmatan kepada komuniti tuan rumah di sekeliling. Kami menyediakan perkhidmatan SRHR dalam komuniti tuan rumah melalui klinik komuniti awam—sebahagian daripada struktur kerajaan—yang memberi perkhidmatan kepada 6,000 orang. Kami mempunyai hubungan yang kuat dengan Ketua Pengarah FP iaitu sebuah agensi kerajaan yang memudahkan kerja kami. 

Bagaimanakah anda melibatkan komuniti Rohingya untuk menyokong pelaksanaan aktiviti anda? 

Monira: Dalam persekitaran kem, kami menggunakan pekerja kesihatan komuniti—juga dikenali sebagai sukarelawan—yang menerima bayaran harian untuk melibatkan komuniti Rohingya dan menyokong pelaksanaan perkhidmatan SRHR yang berkesan. Mereka menyebarkan maklumat, menyedarkan orang ramai dan menerangkan perkhidmatan yang tersedia, termasuk ke mana dan bila hendak pergi. Akhirnya, mereka memotivasikan orang ramai, terutamanya pelanggan wanita, untuk mendapatkan perkhidmatan FP dan SRHR lain di dalam kem. Kami mengesyorkan pendekatan ini digunakan untuk pelaksanaan yang berkesan bagi mana-mana projek kesihatan.

Mengikut pengalaman anda, apakah rupa purata hari tinggal di kem Rohingya bagi seseorang yang tinggal di sana? 

Monira: Keadaan telah berubah. Ketika keadaan diisytiharkan sebagai krisis kategori 1 di seluruh dunia, aktiviti besar telah berlaku di Cox's Bazar untuk mempercepatkan semua perkhidmatan, termasuk kesihatan, pemakanan dan air, sanitasi dan kebersihan. Itu adalah masa yang sangat traumatik bagi orang Rohingya. Tumpuan mereka adalah untuk menetap di kem dan diperkenalkan dengan budaya Bangladesh, masyarakat sekeliling dan persekitaran kem baharu. Seiring dengan berlalunya masa, kem telah berkembang dan kini semua perkhidmatan dan organisasi bekerja di bawah payung yang sama. Jadi sekarang, tinggal di kem jauh lebih teratur. Orang ramai tahu tempat untuk mendapatkan makanan, tempat tinggal, pendidikan dan perkhidmatan kesihatan, termasuk FP. Mereka hidup dalam keadaan yang lebih stabil dan lebih terbiasa [dengan] budaya Bengali, dan mereka yang bekerja di kem kini tertumpu pada kesihatan mental dan kemasukan hilang upaya dalam semua perkhidmatan. 

Apakah pengalaman purata untuk mengakses perkhidmatan SRHR bagi seseorang yang tinggal di kem Rohingya?

Monira: Apabila mereka tiba [di] kem pada 2017, mereka tidak begitu biasa dengan rangkaian penuh FP. Satu-satunya kaedah yang mereka biasa gunakan ialah pil perancang oral dan Depo. Mereka tidak mengetahui kaedah moden yang lain dan di mana mereka boleh mengaksesnya dan kepentingan FP, jadi ia sangat mencabar untuk semua organisasi. Kini, disebabkan oleh aktiviti organisasi yang berbeza, ia beransur-ansur bertambah baik.

Farhana: Apabila kemasukan Rohingya bermula dan mereka tiba di Bangladesh, ramai daripada mereka mempunyai sejarah keganasan seksual, dan mereka hamil secara tidak sengaja dan bergelut untuk mencari perlindungan. Ramai yang tidak sedar dan tidak menggunakan kaedah FP kerana mereka berasal dari latar belakang yang sangat konservatif. 

Monira: Di dalam kem, kaedah bertindak pendek dan kaedah kontraseptif boleh balik (LARC) bertindak panjang, terutamanya implan, tersedia. IUD tidak tersedia kerana kekurangan penyedia perkhidmatan mahir di pos kesihatan, tetapi terdapat perubahan mengenai tingkah laku terhadap FP. Sungguh mengejutkan [memandangkan latar belakang konservatif mereka] bahawa penerima wanita telah berminat dari awal dalam LARC apabila mereka mengetahui bahawa ini juga kaedah. Mereka sangat ingin tahu. Walau bagaimanapun, pantang larang mengenai kepercayaan agama dan amalan budaya juga ada, maka banyak organisasi berusaha untuk mengatasi cabaran tersebut di dalam kem. 

Apakah tiga pengajaran utama yang anda pelajari mengenai penyediaan perkhidmatan SRHR kepada komuniti dalam krisis?

Monira & Farhana: Tiga pengajaran yang diperoleh daripada projek ini ialah: 

1. Penyertaan komuniti adalah kunci untuk [mencapai] kejayaan pelaksanaan projek SRHR dan juga penting untuk memahami budaya, stigma dan pantang larang dalam komuniti. Ini termasuk melibatkan pemimpin yang berpengaruh daripada komuniti ke peringkat utama dan memimpin perbualan dalam bahasa tempatan untuk membantu komuniti memahami cara perkhidmatan yang disediakan boleh memberi manfaat kepada mereka.  
2. Rancangan kesediaan dan mitigasi dalam krisis Rohingya—atau mana-mana persekitaran kemanusiaan—perlu sentiasa dikemas kini dengan pengurusan kecemasan dan pelan mitigasi. 
3. Perkhidmatan harus disediakan dari platform biasa. Semua organisasi dan pelakon yang berbeza yang bekerja dalam SRHR, kesihatan atau pendidikan harus bekerja di bawah satu payung mengikut piawaian yang sama. Semasa krisis kemanusiaan, terdapat beberapa kumpulan termasuk kumpulan SRHR, kumpulan belia, kumpulan teknikal pengurusan kebersihan haid, dll. Adalah penting bahawa mereka diuruskan di bawah satu payung untuk penyeragaman, kualiti dan untuk memantau kemampanan.  

Apakah yang anda harapkan perkhidmatan SRHR di Cox's Bazar lima tahun dari sekarang? Pada pendapat anda, apakah yang perlu berlaku agar visi itu dapat dihidupkan? 

Monira: Soalan yang menarik. Dalam tempoh lima tahun, saya dapat melihat perkhidmatan SRHR lebih teratur untuk orang Rohingya dan organisasi berbeza menangani isu yang lebih sensitif seperti jantina dan keganasan berasaskan jantina. Juga, kemasukan berkaitan jantina, umur dan kecacatan. Dalam tempoh lima tahun, saya berharap untuk melihat peningkatan dalam penghantaran kemudahan dan dalam imunisasi kanak-kanak juga. Saya juga berharap akan terdapat lebih banyak lagi ketersediaan untuk rawatan yang berkaitan dengan penyakit berjangkit dan tidak berjangkit. Dan akhir sekali, saya menjangkakan bahawa dalam tempoh lima tahun, semua penyedia kesihatan yang menyediakan perkhidmatan SRHR secara khusus [menekankan] LARC—bukan sahaja untuk SRHR tetapi untuk kesihatan am mereka secara keseluruhan. 

Farhana: Kami juga ingin melihat penurunan dalam jumlah kadar kesuburan di kalangan orang Rohingya dan komuniti tuan rumah dan peningkatan dalam kadar kelaziman kontraseptif dan penggunaan kaedah moden. 

Seperti sedia maklum, sambutan di kem Rohingya ini bukanlah sesuatu yang baru. Jadi mengapa anda fikir masih tepat pada masanya dan relevan untuk membincangkan topik ini? 

Monira: Setiap hari kanak-kanak dilahirkan di dalam kem di pusat perkhidmatan yang berbeza atau melalui penghantaran ke rumah. Kerja ini masih perlu dibincangkan kerana mereka masih tinggal di kem. Wanita Rohingya dan anak-anak mereka masih mempunyai keperluan SRHR yang berterusan. Kita perlu meneruskan selagi mereka menetap di Bangladesh.

Pada pendapat anda, apakah yang boleh dipelajari oleh orang lain yang melaksanakan program FP/RH, yang bekerja dalam konteks yang sama, daripada pengalaman anda? 

Monira: Perkara yang boleh dipelajari oleh organisasi lain daripada pengalaman Pathfinder ialah melakukan tinjauan tahunan pendaftaran pasangan yang layak. Hasil tinjauan adalah sebuah buku besar dengan banyak maklumat, termasuk kaedah yang mereka terima, perubahan kaedah, dan juga maklumat tentang makanan dan pemakanan. Sebaik sahaja anda melakukan pendaftaran pasangan yang layak, ia memberikan gambaran lengkap tentang situasi untuk memudahkan pelaksanaan FP dengan membantu anda mengenal pasti tempat untuk memberi lebih penekanan berdasarkan keperluan. Cadangan lain adalah untuk memberi tumpuan kepada penglibatan lelaki, yang masih menimbulkan cabaran dalam kem dan komuniti tuan rumah. Akhir sekali, apabila anda melaksanakan atau mereka bentuk sebarang projek, anda perlu mengingati kebolehterimaan budaya, pantang larang sosial dan stigma serta mempunyai rancangan yang baik untuk mengatasi cabaran tersebut sebelum pelaksanaan. 

Terima kasih banyak kerana bercakap dengan saya. Adakah anda mempunyai sebarang pemikiran akhir yang ingin anda kongsikan?

Monira: Untuk krisis kemanusiaan di seluruh dunia, saya ingin memberi mesej daripada respons Rohingya bahawa adalah sangat penting untuk mematuhi standard untuk semua perkhidmatan. Dan piawaian ini sudah tersedia secara global. Saya tidak mempunyai pengalaman praktikal daripada krisis kemanusiaan yang lain, tetapi saya boleh katakan bahawa untuk tindak balas Rohingya di Bangladesh, mereka mengekalkan pakej perkhidmatan minimum untuk kesihatan [termasuk kesihatan seksual dan reproduktif] yang diterima pakai oleh kerajaan dengan sangat pantas. Ia sangat mencabar tetapi mungkin. Dan adalah penting untuk mempunyai piawaian ini untuk kemampanan dan untuk mengekalkan penghormatan sepenuhnya terhadap perkhidmatan yang kami sediakan untuk orang Rohingya. 

Farhana: Saya sangat digalakkan bahawa anda memberi tumpuan kepada krisis Rohingya. Adalah penting untuk mendengar cerita dan suara individu ini untuk belajar dan melihat perkara yang perlu dilakukan secara berbeza untuk krisis kemanusiaan seterusnya kerana—bila-bila masa—apa-apa sahaja boleh berlaku dan kita perlu bersedia. Tetapi sudah tentu, kita berharap dunia tidak akan mengalami sebarang krisis lagi.

Nak tahu lebih lanjut? Lawati FP insight untuk melihat a pengumpulan sumber penting untuk perkhidmatan FP/RH semasa kecemasan.

*Nota editor: Sejak temu bual ini berlaku, Monira telah meninggalkan Pathfinder.